Revenge Bedtime Procrastination: Trả thù thức khuya - "hoãn giờ ngủ, bù giờ nghỉ", thuật ngữ mới phản ánh xu hướng độc hại của xã hội bận rộn, nơi thời gian nghỉ ngơi của con người bị rút ngắn khiến chúng ta bị mất kiểm soát về thời gian và ban đêm là thời điểm duy nhất con người giành lại quyền kiểm soát đấy.
Trả thù thức khuya là gì?
Chắc hẳn, bạn đã quen với việc dành cả ngày bận rộn với công việc, đôi mắt của bạn nặng trĩu vì buồn ngủ nhưng bạn luôn có thôi thúc phải xem thêm một bộ phim, lướt một vòng mạng xã hội - những việc đáng nhẽ dành cho lúc nghỉ ngơi trong ngày.
“Chăm chỉ cả ngày rồi, không dành thời gian cho bản thân vào lúc này thì còn lúc nào nữa?” Nếu đây là suy nghĩ luôn thường trực trong đầu bạn, khiến bạn chỉ chịu đi ngủ khi đồng hồ đã điểm 1 - 2 sáng thì bạn đã biết Revenge Bedtime Procrastination - ‘trả thù thức khuya’ là gì rồi đấy.
Thuật ngữ 'trả thù thức khuya' đã được giới thiệu trong một bài báo năm 2014. Việc bổ sung từ 'trả thù' lần đầu tiên được sử dụng ở Trung Quốc để mô tả cách mọi người thường làm việc 12 giờ trong ngày sẽ thức trắng như cách duy nhất để kiểm soát thời gian của họ.
Thuật ngữ này trở nên phổ biến sau một tweet lan truyền của nhà báo Daphne K. Lee. Cô mô tả ‘trì hoãn trước khi ngủ’ hay ‘trả thù thức khuya’ là điều xảy ra khi “những người không có nhiều quyền kiểm soát cuộc sống ban ngày của họ từ chối ngủ sớm để lấy lại chút cảm giác tự do trong những giờ đêm muộn”.
Nguồn gốc của thuật ngữ "trả thù thức khuya"
Hiện nay, tuy chưa có thuật ngữ tâm lý học cụ thể chưa hành động này nhưng động cơ chính đằng sau việc ‘cố tình trì hoãn giấc ngủ’ thì rất dễ nhận ra - tìm lại quyền kiểm soát trong cuộc sống.
Đây là hệ lụy trực tiếp của một guồng quay làm việc bận rộn, không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý. Chính vì thế, chúng ta thường bù đắp khoảng thời gian ‘rảnh’ bị mất ấy vào ban đêm.
Ngủ muộn để tìm loại sự kiểm soát trong cuộc sống
Việc hy sinh vài giờ của giấc ngủ đối với phần lớn chúng ta không là cái giá quá ngắn để tìm lại sự kiểm soát cuộc sống sau một ngày dài dành toàn bộ thời gian cống hiến cho công việc.
Tuy nhiên, về đường dài, đây không không phải là giải pháp hoàn mỹ cho những căng thẳng cuộc sống. ‘Trả thù thức khuya’ hay ‘trì hoãn giấc ngủ’ mới là nguyên nhân chính dẫn đến những vấn đề sức khỏe tinh thần và thể chất về lâu dài.
Sự tự chủ của con người vào cuối ngày thường ở mức thấp nhất do sự mệt mỏi thể chất lẫn tinh thần tác động. Lúc này, chúng ta dễ dàng bị thuyết phục bởi lý lẽ của bản thân về việc hy sinh giấc ngủ để có thời gian tự do kiểm soát cuộc sống theo ý muốn.
Sự tự chủ bị lung lay vào cuối ngày
Đồng thời, mạng xã hội ngày nay với lượng thông tin được cập nhật nhanh chóng một cách chóng mặt cũng góp phần khiến sự mất tự chủ của bạn sa đà nhanh hơn. Hàng giờ trôi qua chỉ với vài cái lướt tay trên điện thoại là một hiện tượng quá đỗi quen thuộc đối với con người trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay.
Không thể tách khỏi công việc trong ngày cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc trì hoãn giấc ngủ.
Khi thước đo thành công của bạn là sự bận rộn thì tự bản thân bạn sẽ thấy e dè, sợ hãi khi nhìn mọi người xung quanh, bạn bè đồng trang lứa liên tục tham gia vào những guồng quay công việc. Tuy thành quả chưa thấy đâu nhưng bạn không muốn bản thân bị loại ra khỏi đường chạy đến với thành công. Chính nỗi sợ bị bỏ lại phía sau này dẫn đến việc trong vô thức bạn bắt ép bản thân phải cống hiến hết mình cho công việc, kể cả khi điều đó đồng nghĩa với hy sinh thời gian riêng tư để nghỉ ngơi.
Thiếu ranh giới giữa cuộc sống và công việc
Vì thế, việc tăng ca hay mang cả công việc về nhà đã không còn quá xa lạ đối với giới trẻ ngày nay. Ranh giới giữa cuộc sống và công việc cứ mờ dần rồi bạn rơi vào tình trạng luôn trong trạng thái làm việc bất kể ngày đêm. Càng như thế, giấc ngủ của bạn càng bị xâm lấn.
Trong cuộc sống hiện đại, chúng ta có thể tự phân chia bản thân thành những chú cú đêm (night owls) - những người có thời gian buổi tối, nói cách khác là tỉnh táo, năng suất hơn về đêm hoặc những người dậy sớm (early birds). Tuy nhiên, với kiểu làm việc như làm văn phòng yêu cầu dậy sớm thì tuýp người cú đêm sẽ gặp khó khăn để thích nghi. Chính vì thế, việc trì hoãn giấc ngủ trở thành một công cụ tìm kiếm thời gian phục hồi để đối phó với căng thẳng thay vì tìm lại sự kiểm soát.
Sự phục hồi của tuýp người cú đêm (Night Owls)
Việc ‘trả thù thức khuya’ trở nên nguy hiểm khi nó biến thành một thói quen khó bỏ. Việc thiếu ngủ trong thời gian dài liên tiếp dẫn đến cơ thể và tâm trí bạn không có đủ năng lượng và động lực để làm việc khiến những mục tiêu bạn đặt ra trong ngày hoàn thành ít đi. Từ đó, nó tạo ra một vòng tuần hoàn chết giữa việc thức đêm để giải trí với việc hiệu suất và năng suất kém vào ngày hôm sau.
Trì hoãn giấc ngủ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc hôm sau
Các vấn đề về sức khỏe thể chất thường liên quan đến giấc ngủ kém, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là giấc ngủ cũng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và hạnh phúc. Thiếu ngủ dễ làm giảm hệ thống miễn dịch, tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, cao huyết áp, trầm cảm và Alzheimer.
Nghiên cứu cho thấy rằng các vấn đề về giấc ngủ thậm chí có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm nhiều vấn đề sức khỏe tâm thần bao gồm trầm cảm, lo lắng và rối loạn lưỡng cực. Nhất là với tình trạng thiếu ngủ trầm trọng xuất phát từ ‘trả thù thức khuya’, tâm trạng của bạn sẽ tiêu cực hơn do sóng não phát ra tín hiệu mệt mỏi, lo âu và căng thẳng bởi cơ thể không được nghỉ ngơi, nạp lại năng lượng cần thiết.
Một số dấu hiệu cho thấy bạn đang thiếu ngủ trầm trọng và nó đang ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của bạn bao gồm chứng não sương mù - cảm giác như bị nhầm lẫn hoặc khó tập trung, thay đổi trong tâm trạng và hành vi một cách tiêu cực (dễ cáu giận, cục súc kể cả với những điều nhỏ nhất) và cuối cùng hội chứng rối loạn tâm thần như ảo tưởng và cả ảo giác.
Trì hoãn giấc ngủ lâu dài ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần
Nếu vấn đề chính là do ham công tiếc việc, bạn hãy đặt giới hạn cụ thể giữa cuộc sống và công việc.
Tự cho bản thân một khoảng thời gian từ 1 đến 2 tiếng mỗi ngày không dính dáng gì đến công việc, tập trung vào thư giãn, nghỉ ngơi vừa giúp bạn lấy lại năng lượng vừa tạo tiền đề đẩy mạnh sự tự chủ của bạn trước cám dỗ ‘thư giãn’ vào đêm khuya. Điểm giới hạn sẽ giúp bạn tránh cảm giác quá tải công việc, đặc biệt là đối với freelancer hoặc đang làm việc tại nhà.
Ngoài ra, bạn cần xác định rõ ưu tiên của bản thân là công việc hay cuộc sống. Đừng quá ham công tiếc việc mà hy sinh thời gian cá nhân. Sau giờ làm, hãy chủ động từ chối mang việc về nhà hay nhận tin nhắn, cuộc gọi của cấp trên về công việc trong khoảng thời gian nghỉ ngơi để đầu óc được thư giãn, nghỉ ngơi.
Vì lịch trình bận rộn thường là nguồn gốc của sự trì hoãn trước khi đi ngủ nên hãy xem xét kỹ những nhu cầu hàng ngày của bạn. Cắt bỏ những thứ không quan trọng hoặc chiếm phần lớn thời gian của bạn. Nếu các hoạt động ban ngày của bạn khiến bạn không hài lòng và không được thỏa mãn, hãy bỏ qua chúng.
Hãy lập kế hoạch của bạn theo quy tắc 1 - 3 - 5 nếu bạn thấy choáng ngợp và không theo kịp mục tiêu bản thân đề ra. Quy tắc này được thiết kế dựa trên mục tiêu thực hiện 1 việc chính, 3 việc trung bình và 5 việc nhỏ mỗi ngày. Ưu tiên của bạn sẽ tập trung vào giải quyết việc khó nhất, quan trọng nhất vào đầu ngày. Đây là bí quyết thúc đẩy bản thân làm việc, tránh trì hoãn.
Theo phương pháp này, bạn sẽ chắc chắn rằng các công việc quan trọng luôn hoàn thành đúng thời hạn và kể cả khi bạn không thể hoàn thành toàn bộ danh sách, bạn cũng sẽ không tiếc nuối mà dẫn đến tham công tiếc việc.
Sử dụng quy tắc 1-3-5
Một cách khác để chống lại sự trì hoãn trước khi đi ngủ là bắt đầu vệ sinh giấc ngủ của bạn sớm hơn bình thường. Đặt báo thức một giờ trước khi bạn thường bắt đầu chuẩn bị đi ngủ. Dành thêm thời gian thư giãn cho bản thân trong ngày có thể giúp bạn cảm thấy buồn ngủ hơn, điều này có thể giúp bạn chống lại cảm giác thức khuya. Bên cạnh đó, việc giữ kỷ luật vệ sinh giấc ngủ cũng giúp bạn tăng khả năng kỷ luật, giảm sự trì hoãn.
Vệ sinh giấc ngủ sớm hơn
Một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của con người là môi trường xung quanh. Tuy không nhạy cảm như con trẻ, chúng ta vẫn mong muốn có một khung cảnh yên tĩnh, êm ái đưa ta vào giấc ngủ sâu.
Chất liệu chăn ga gối mềm mại, thoáng mát như cotton, lụa, tencel luôn là lựa chọn lý tưởng. Đầu tư vào chăn ga gối đệm không bao giờ là vô ích bởi chúng là thành phần chủ chốt trong việc tạo nên cảm giác thoải mái, thư giãn thúc đẩy cảm giác buồn ngủ.
Bên cạnh đó, bạn có thể đầu tư vào một chiếc máy tạo tiếng ồn trắng hoặc đèn ngủ, máy phun sương… những gì bạn thấy cần thiết để thúc đẩy bản thân đi vào giấc ngủ sớm nhất.
Xây dựng môi trường ngủ thoải mái
Tắt tính năng tự động phát trên dịch vụ phát trực tuyến của bạn và bỏ qua việc dạo quanh các trang mạng xã hội khi nằm trên giường. Đặc biệt là khi mạng xã hội hiện nay có vô vàng thông tin được cập nhật liên tục trên từng giây, mỗi lần vào là lại có tin tức mới để ‘hóng’.
Thay vào đó, hãy tập trung vào việc thực hành các thói quen thư giãn để thúc đẩy giấc ngủ, chẳng hạn như thực hiện một số động tác kéo giãn nhẹ nhàng, thiền định hoặc đọc sách.
Tắt các thiết bị điện tử trước khi ngủ
>>>>>Xem thêm các bước để có một giấc ngủ tốt hơn TẠI ĐÂY
Trả thù thức khuya là một thói quen khó thay đổi vì vấn đề cốt lõi là cảm giác mất kiểm soát của bản thân chúng ta vào ban ngày. Chính vì thế, nhận thức của con người là yếu tố quyết định trong việc hạn chế hiện tượng trì hoãn giấc ngủ. Bên cạnh đó, điều cần được thay đổi là sự ưu tiên của con người: Đặt sức khỏe lên đầu, chịu buông bỏ cảm giác mất kiểm soát của bản thân. Đồng thời, bạn cần phân biệt rạch ròi giữa công việc và cuộc sống để có thời gian riêng cho bản thân.
Bạn cần dành thời gian luyện tập và không kỳ vọng vào sự thay đổi lớn và ngay lập tức. Những bước nhỏ, kiên định và chắc chắn là những gì bạn đang tìm kiếm. Sự kỷ luật và kiên trì là chìa khóa thành công duy nhất mà bạn có để đối phó với ‘trả thù thức khuya’.
Để mua sắm các sản phẩm chăn ga gối đệm Sông Hồng chính hãng, quý khách vui lòng liên hệ qua hotline hoặc đến cửa hàng gần nhất thuộc hệ thống showroom của Changagoidemsonghong.online. Chúc quý khách tìm được sản phẩm ưng ý!
By H.Anh
Quang Đức
Tôi đã mua hàng tai Đệm Xanh, Nhân viên rất nhiệt tình, phong cách phục vụ chuyên nghiệp. Một địa chỉ tin cậy để khách hàng đặt niềm tin.